Το Ιστορικό τραγούδι από την περιοχή της Θεσσαλίας, το οποίο αναφέρεται στον αρματολό του Ολύμπου Νίκο Τσάρα (1774-1807), γνωστό και ως «Νικοτσάρα» από το χωριό Γιαννωτά Ελασσόνας. Το τραγούδι αναφέρεται στη δράση του Νικοτσάρα στην περιοχή της Ζίχνης του νομού Σερρών και στα βουνά της περιοχής (Μενοίκιο και Παγγαίο). Κέρδισε τους Τούρκους στο (Άνω) Νευροκόπι και το Μελένικο της βορειοανατολικής Μακεδονίας, στη συνέχεια όμως αναγκάσθηκε σε υποχώρηση, κοντά στο Πράβι (Ελευθερούπολη Καβάλας) όταν ο κινήθηκε εναντίον του ο Ισμαήλ μπέης, πασάς των Σερρών, με 8.000 στρατιώτες. Ο Νικοτσάρας διέθετε 400 περίπου Έλληνες, από τον Όλυμπο και μερικούς που στρατολόγησε κοντά στο Στρυμόνα, ενώ μαζί του είχαν συνταχθεί και 120 εμπειροπόλεμοι Αλβανοί. Ο Ισμαήλ μπέης τους πολιορκούσε για 3 μέρες ώσπου παραδόθηκαν οι 120 Αλβανοί πολεμιστές του Νικοτσάρα. Εκείνο το βράδυ αποφάσισε ο “Αετός του Ολύμπου”, όπως τον ανέφερε ενίοτε ο Νικόλαος Κασομούλης, να επιχειρήσει έξοδο από το στρατόπεδο του μέσα από τις τουρκικές γραμμές. Η έξοδος ήταν επιτυχής αλλά με τρομερές απώλειες, συνυπολογίζοντας τις 3 μέρες που ήταν πολιορκημένοι, απέμειναν μόνο 60 Έλληνες μαχητές. Αυτοί οι λίγοι που απέμειναν πέρασαν στο Άγιο Όρος, μετά στη Σκιάθο και έπειτα στον Όλυμπο.
Η μοίρα του δεν ήθελε να πάρει μέρος στον Απελευθερωτικό Αγώνα του 1821, καθώς τραυματίστηκε θανάσιμα από πυροβολισμό Τούρκων στην παραλία κοντά στο Λιτόχωρο, τον Ιούλιο του 1807, λίγο μετά τη νίκη του επί ισχυρής δύναμης Τουρκαλβανών στις ακτές της πόλης. Ο Νικοτσάρας πέθανε στο καράβι του και ενταφιάστηκε στη Σκιάθο, κοντά στη Μονή της Ευαγγελίστριας, όπου υπάρχει και το λεγόμενο «ρέμα του Νικοτσάρα». Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είχε πει ότι: «Η προσφορά του στον αγώνα μας, θα ήταν μεγάλη εάν ζούσε τώρα».
◾ «Τραγούδια της Θεσσαλίας», Σύλλογος προς διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής (Σίμων Καράς)
◾ Τραγούδι: Λίτσος Γεώργιος
◾ Κλαρίνο: Φασούλας Κωνσταντίνος
◾ Βιολί: Λίτσος Παναγιώτης
◾ Λαούτο: Νάτσος Νικόλαος
Τόπος ηχογράφησης: Τσαριτσάνη Ελασσόνας Λάρισας
Οι πλήρεις στίχοι:
Τι έχουν της Ζίχνας τα βουνά και στέκουν μαραμένα;
Μήνα χαλάζι τα βαρεί, μήνα βαρύς χειμώνας;
Ουδέ χαλάζι τα βαρεί, ουδέ βαρύς χειμώνας,
ο Νικοτσάρας πολεμάει, τα τρία βιλαέτια,
τη Ζίχνα και το Χάντακα, το έρημο το Πράβι.
Τρεις μέρες κάνει πόλεμο, τρεις μέρες και τρεις νύχτες,
χωρίς ψωμί, χωρίς νερό, χωρίς ύπνο στο μάτι.
Χιόνι έτρωγαν, χιόνι έπιναν και τη φωτιά βαστούσαν.
Τα παλικάρια φώναξε στις τέσσερις ο Νίκος.
“Ακούστε, παλληκάρια μου, λίγα κι αντρειωμένα,
βάλτε τσελίκι στην καρδιά και σίδερο στα πόδια,
κι’ αφήστε τα τουφέκια σας και βγάλτε τα σπαθιά σας,
γιρούσι για να κάμωμε να φτάσωμε το Πράβι.”
Το δρόμο πήραν σύνταχα κ’ έφτασαν στο γιοφύρι,
ο Νίκος με το δαμασκί την άλυσό του κόφτει,
φεύγουν οι Τούρκοι σαν τραγιά, πίσω το Πράβι αφήνουν.
